Wanneer u veroordeeld wordt door de rechter, maar u niet aanwezig kon zijn op de zitting bij de rechtbank, wordt u veroordeeld “bij verstek”. Het vonnis, het zogenaamde “verstekvonnis”, wordt dan uitgesproken zonder uw standpunt in de zaak te kennen. Tot voor kort bestond in zulke gevallen bijna altijd de mogelijkheid om “verzet” aan te tekenen tegen het uitgesproken verstekvonnis. Op die manier hoefde niet onmiddellijk een hoger beroep te worden ingesteld bij een zgn. “hogere rechtsmacht”, maar werd de zaak eerst opnieuw behandeld bij de eerste rechter die u oorspronkelijk veroordeeld had zonder uw standpunt te kennen.
Tot voor kort, inderdaad, want met Minister van Justitie Koen Geens aan het roer, draaien de veranderingen inzake justitie op volle toeren en moest inmiddels ook de gekende verzetprocedure wijken voor een efficiëntere procedure en een verdere ontlasting van de zittende magistratuur, al gaat dat wel met een verlies aan rechtsbescherming tot gevolg.
Met de Potpourri V-Wet (Wet van 6 juli 2017 houdende vereenvoudiging, harmonisering, informatisering en modernisering van bepalingen van burgerlijke recht en van burgerlijk procesrecht alsook van het notariaat, en houdende diverse bepalingen inzake justitie), gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 24 juli 2017, werd een ernstige beperking aangebracht in de mogelijkheden om verzet aan te tekenen tegen een verstekvonnis.
Art. 143 van deze wet paste art. 1047, lid 1 van het Gerechtelijk Wetboek zo aan dat een verzet alleen nog mogelijk is tegen vonnissen waar geen hoger beroep tegen ingesteld kan worden. Is een hoger beroep wel mogelijk? Dan maakt het niet uit of u veroordeeld werd bij verstek of bij tegenspraak (dat laatste is het geval indien u wel degelijk aanwezig was en uw standpunt heeft laten kennen). U kan dan alleen nog hoger beroep aantekenen.
Het verzet is dus voorbehouden voor die gevallen waarbij geen hoger beroep meer mogelijk is en waarbij de uitspraak bij verstek dus onmiddellijk definitief zou worden, bij gebrek aan verzet.
Aangezien de gevallen waarin hoger beroep uitgesloten is, erg beperkt zijn, mag u gerust spreken van een quasi afschaffing van het verzet.
Aangezien deze afschaffing verregaande gevolgen heeft (u moet het juiste rechtsmiddel kiezen, u verliest één kans om uw standpunt kenbaar te maken, …) willen wij u hiervan graag informeren.
Voor deze belangrijke wetswijziging is geen overgangsmaatregel voorzien. De wetswijziging trad op 3 augustus 2017 reeds in werking. De laatste verzetsaktes zullen dan ook dateren van 2 augustus 2017 aangezien de nieuwe wetgeving onmiddellijke uitwerking heeft, niet alleen op de procedures ingeleid en de vonnissen uitgesproken na 3 augustus, maar ook op de gevolgen van vonnissen die voor deze datum uitgesproken zijn.
Wordt u geconfronteerd met een verstekvonnis, uitgesproken vóór 3 augustus 2017? Informeer u dan zeker of er nog verzet kan ingesteld worden. Ons team helpt u graag verder.
Lorenz VERPOORTEN